Przedsiębiorcy w Polsce nie mają słodkiego życia, jeśli chodzi o podatki, ale jeszcze nigdy to stwierdzenie nie było tak dosłowne. Od 1 stycznia 2021 roku została wprowadzona tzw. „opłata cukrowa” – czyli nowa forma opodatkowania towarów zawierających cukier (a konkretnie napojów słodzonych i energetycznych). Nazwa jest nieco myląca, ponieważ opłatą obłożone są również napoje słodzone za pomocą substancji słodzących np. stewii lub bezkalorycznych słodzików. To gorzka wiadomość nie tylko dla producentów, ale także dla dostawców, odbiorców i konsumentów.
Podatek cukrowy – ile konkretnie wynosi?
Opłata cukrowa ma dwie składowe – stałą i zmienną. Zgodnie z zapisami ustawy podpisanej przez Prezydenta Andrzeja Dudę, podatek cukrowy wygląda w praktyce następująco:
- Część stała – 50 groszy za litr napoju, w którym zawartość substancji słodzącej nie przekracza 5 gramów (technicznie – to łyżeczka cukru) na 100 mililitrów napoju. Ta opłata nie dotyczy napojów, które zawierają powyżej 20% soków owocowych i/lub warzywnych;
- Część zmienna – 5 groszy za każdy gram cukru lub substancji słodzącej ponad granicę opisaną w części stałej (czyli powyżej 5g/100 ml);
- Napoje energetyzujące zawierające taurynę lub kofeinę obłożone są dodatkową opłatą, która wynosi 10 groszy za litr.
Podatek cukrowy – koszty w służbie zdrowia
Projekt ustawy o opłacie cukrowej nie jest nowy – powstał w grudniu 2019, ale ze względu na sytuację związaną z pandemią, Prezydent podpisał ustawę dopiero 25 sierpnia 2020. Ustawa ma promować prozdrowotne wybory konsumentów oraz – co równie istotne – zasilać przede wszystkim NFZ. Zgodnie z zapisami w ustawie – 96,5% wpływów z podatku cukrowego oraz sankcji finansowych nakładanych za nieuiszczanie opłaty w terminie, będzie trafiać do NFZ. Pozostałe 3,5% stanowić będzie dochód budżetu Państwa.
Podatek cukrowy – kto i kiedy musi płacić
Opłatę cukrową należy uiszczać raz w miesiącu wraz z obowiązkiem złożenia informacji drogą elektroniczną – w terminie do 25 dnia miesiąca po miesiącu, który obejmuje opłata. Kolejną ważną kwestią jest fakt, że to podatnicy sami mają obliczać wysokość opłaty. W przypadku niedokonania wpłaty do właściwego urzędu skarbowego w terminie, naczelnik urzędu skarbowego podejmie decyzję dotyczącą nałożenia opłaty dodatkowej – zgodnie z przepisami, wynoszącej 50% należnej opłaty.
Kto konkretnie płaci podatek cukrowy jako podatnik?
- Podmioty sprzedające napoje (do punktów sprzedaży detalicznej lub prowadzące sprzedaż detaliczną) oraz podmioty nabywające napoje wewnątrzwspólnotowo/importujące;
- Podmioty zamawiające napoje (jeśli skład napoju wchodzi w zakres umowy zawartej z producentem i dotyczy produkcji dla podmiotu zamawiającego).
Dzięki tym informacjom można się ustrzec przed tym, żeby nie płacić słono za cukier od nowego roku.